Wstęp
ADHD i uzależnienia to temat, który w ostatnich latach przyciąga coraz większą uwagę specjalistów. Badania jasno pokazują, że osoby z ADHD mają nawet 2-3 razy wyższe ryzyko rozwinięcia uzależnienia niż reszta populacji. Dlaczego tak się dzieje❓ Impulsywność, problemy z regulacją emocji i deficyty w układzie dopaminergicznym sprawiają, że alkohol, narkotyki czy uzależnienia behawioralne wydają się dla nich szybkim „lekarstwem” na trudności dnia codziennego. Niestety w dłuższej perspektywie prowadzi to do poważnych konsekwencji zdrowotnych i społecznych. Leczenie wymaga specjalistycznego podejścia i współpracy psychologa, psychiatry oraz psychoterapeuty.
Dlaczego ADHD sprzyja uzależnieniom
👉 Neurobiologia – osoby z ADHD mają niższy poziom dopaminy, przez co częściej szukają intensywnych bodźców. Substancje psychoaktywne czy zachowania kompulsywne dają im chwilowy wyrzut dopaminy i poczucie ulgi.
👉 Impulsywność – szybkie decyzje bez analizy ryzyka sprzyjają eksperymentowaniu z alkoholem, narkotykami czy hazardem.
👉 Problemy z regulacją emocji – frustracja, stres i nuda są trudne do zniesienia, więc pacjenci często sięgają po używki jako formę „samoleczenia”.
👉 Zaburzenia współistniejące – depresja, lęki czy problemy ze snem zwiększają podatność na uzależnienia.
Najczęstsze konsekwencje współwystępowania ADHD i uzależnień
Gorsze wyniki w nauce i pracy 📉
Trudności w relacjach rodzinnych i partnerskich 💔
Zwiększone ryzyko zachowań ryzykownych 🚨
Wyższe prawdopodobieństwo problemów prawnych ⚖️
Pogorszenie zdrowia psychicznego i fizycznego 🩺
Podejścia terapeutyczne — jak leczyć ADHD i uzależnienia jednocześnie
✅ Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT) – uczy zmiany schematów myślowych i lepszego radzenia sobie z impulsami
✅ Terapia schematów – dociera do głębszych źródeł problemów emocjonalnych, np. niskiej samooceny
✅ Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) – rozwija umiejętność życia w zgodzie ze swoimi wartościami pomimo trudności
✅ Mindfulness – trening uważności, który pomaga redukować stres i lepiej kontrolować emocje
✅ Farmakoterapia – leki na ADHD (metylfenidat, atomoksetyna) stabilizują funkcjonowanie, a farmakoterapia uzależnień (np. naltrekson, buprenorfina) wspiera utrzymanie abstynencji
✅ Terapia grupowa – osoby zmagające się z podobnymi problemami mogą dzielić się doświadczeniem i wzajemnie wspierać
Rola rodziny i wsparcia społecznego
Bliscy odgrywają kluczową rolę w leczeniu. Powinni być objęci psychoedukacją, aby lepiej rozumieć mechanizmy ADHD i uzależnień. Terapia rodzinna i grupy wsparcia pomagają pacjentowi utrzymać motywację i zmniejszają ryzyko nawrotów.
Trudności w leczeniu
🚩 Pacjenci często mają niską motywację, szczególnie na początku
🚩 ADHD utrudnia systematyczne uczestnictwo w terapii
🚩 Nawroty są częstsze niż w przypadku osób bez ADHD
🚩 Leczenie musi być długofalowe i indywidualnie dopasowane
Polecane miejsca do diagnozy i terapii w Polsce:
Polecane Ośrodki w Polsce:
Prywatny Ośrodek Leczenia Uzależnienia i ADHD w Warszawie
Polecane gabinety:
Psycholog, psychoterapeuta, terapeuta leczenia uzależnień Warszawa Praga Południe
Psycholog, psychoterapeuta, terapeuta leczenia uzależnień Iława
Podsumowanie
Współwystępowanie ADHD i uzależnień to poważny problem, który wymaga kompleksowego podejścia. Kluczem do sukcesu jest połączenie psychoterapii, farmakoterapii oraz wsparcia rodziny i społeczności terapeutycznych. Dzięki temu osoby z ADHD mogą skutecznie walczyć z uzależnieniami i odzyskać kontrolę nad swoim życiem.